Spring jij correct om met foto's en credits van fotografen?

Gebruiksrecht, Portretrecht, Auteursrecht en Reproductierecht: complex, maar cruciaal. Bij het opvragen van foto's merken we vaak dat nog niet iedereen kennis heeft van welke 'rechten' gelden, bij het inzenden van foto's. Ietwat complexe materie, maar eenvoudig vertaald: je hebt àltijd, voor elke foto die je gebruikt, de expliciete toestemming van de fotograaf nodig.

Fotografen werken keihard om hun pareltjes van foto's te shooten en af te werken. Ze zijn trots op hun werk, én - nog belangrijker: hun foto's zijn hun broodwinning. Het is belangrijk om hier op een correcte manier mee om te springen, zodat jij (en wij) juridische geschillen vermijden (lees: ferme boetes)

We wijzen nooit (!) iemand met de vinger - we willen enkel graag helpen om de complexe materie rond fotorechten meer te duiden, ten voordele van alle betrokken partijen. We verduidelijken in dit artikel dus graag wat wél en niet mag, en waarom dit zo belangrijk is.

De verschillende rechten bij gebruik van een foto - bij wet vastgelegd

  • Auteursrecht (of copyright): ligt altijd bij de fotograaf; hij/zij bepaalt wie toestemming heeft om de foto te gebruiken. De naam van de fotograaf dient altijd te worden vermeld, zelfs al heb je de foto's gekocht;
  • Gebruiksrecht (of licentie): jij betaalde de fotograaf zodat jíj de foto onder bepaalde voorwaarden (zoals in welke media, oplage en landen, de duur van het gebruik, exclusief door jou en niet door derden,...) mag gebruiken en publiceren;
  • Portretrecht: de persoon/personen op de foto dienen akkoord te gaan met de publicatie van hun portret; (nvdr: fotografen kunnen ervoor kiezen om in hun AV te vermelden dat het koppel hen toestemming geeft om hun foto's te gebruiken voor promotionele doeleinden - oa social media of House of Weddings publicatie);
  • Reproductierechten: jij hebt de toestemming van de fotograaf gekregen om de foto door te geven aan derde partijen (zoals House of Weddings) voor publicatie.

Voorbeeldsituaties

We geven je enkele voorbeelden van situaties waarin je dénkt dat je de foto's mag (laten) gebruiken, maar waarin dit misschien niet het geval is:

  • "Het koppel stuurde mij de foto's door": het bruidspaar bezorgde je foto's, met de melding dat jij deze 'mag gebruiken'. Terwijl Portretrecht (de persoon/personen op de foto dient/dienen akkoord te gaan met de publicatie van hun portret) ook belangrijk is, ligt het Auteursrecht (of copyright) altijd bij de fotograaf; hij/zij bepaalt wie toestemming heeft om de foto te gebruiken. De naam van de fotograaf dient ook altijd te worden vermeld.
  • "Ik heb voor de foto's betaald" of "De foto's zijn in opdracht van mij gemaakt": jij betaalde de fotograaf zodat jíj de foto onder bepaalde voorwaarden (zoals in welke media, oplage en landen, de duur van het gebruik, exclusief door jou en niet door derden,...) mag gebruiken en publiceren. Dat jij het Gebruiksrecht (of licentie) hebt, wil echter niet zomaar zeggen dat derde partijen (zoals House of Weddings) de foto's ook mogen gebruiken...
  • "Ík heb toestemming van de fotograaf om ze te gebruiken": Hetzelfde geldt als hierboven. Dat jij toestemming van de fotograaf kreeg om de foto's te gebruiken en publiceren op jouw kanalen, wil niet zeggen dat derde partijen het ook mogen. Zorg dat je zeker bent dat wij jouw foto's ook mogen publiceren - online of in de print gids.
  • "Het zijn mijn foto's": Heb jij de foto's zelf gemaakt? Dan is jouw toestemming voldoende. Maakte een fotograaf ze echter? Dan hebben wij zeker diens naam en toestemming nodig.
  • "Jullie mogen als derde partij de foto's gebruiken": heb je effectief de toestemming van de fotograaf gekregen om de foto door te geven aan derde partijen (zoals House of Weddings) voor publicatie? Als jij aangeeft de Reproductierechten te hebben, is jouw toestemming voor ons voldoende. Opgelet: dan ligt de verantwoordelijkheid bij jou - indien een fotograaf zijn/haar foto in onze media herkent en ons zou benaderen om een financiële compensatie te vragen, dienen we deze compensatie jammer genoeg op jou te verhalen. 

Conclusie

Dat een foto in opdracht van jou gemaakt is of jij ervoor betaalde, wil dus niet zeggen dat de foto ook door derden (in dit geval, door House of Weddings) gebruikt mag worden (met of zonder naamsvermelding). Ook niet als je de foto van een koppel doorkreeg. Hiervoor heb je de reproductierechten of expliciete toestemming nodig.

Wij hebben daarom altijd toestemming nodig van de fotograaf om de foto te mogen publiceren op onze website, social media en in onze print gids. Print en online zijn ook nog twee verschillende zaken, dus die goedkeuring hebben we expliciet voor beiden nodig. Wij vermelden sowieso altijd de naam van de fotograaf erbij

GOED NIEUWS, zoals altijd: we kunnen dit allemaal samen ook zien als een opportuniteit! Een opportuniteit voor nóg hechtere samenwerkingen met fotografen, die je - mits je de juiste rechten toepast - in de toekomst vast nog vaker mooie beelden zullen willen doorspelen (al dan niet betalend). 

Hier voegen we voor fotografen en alle leveranciers ook graag een warme oproep toe, om als je foto's deelt op jouw kanalen, ook telkens iédereen die aan het huwelijk of event meewerkte te vermelden en te taggen. Zo geven we altijd 'credit where credit is due', en maken we deze cirkel rond.

We kijken ernaar uit het in de toekomst samen steeds béter te blijven doen!

Schrijf je in en ontvang onze nieuwsbrief met inspiratie, ideeën, trends, tips en tricks en nog veel meer.